Arbeidsmarkt, ov en voorzieningen in Limburg

1 juli 2024

Op vrijdag 28 juni 2024 behandelde Provinciale Staten tijdens de laatste Statenvergadering voor het reces de Voorjaarsnota. Door die nota kunnen de fracties hun controlerende taak uitoefenen. De PvdA had het in haar inbreng vooral over arbeidsmarkt, ov en voorzieningen in Limburg.

Indicatoren: alle seinen op groen

Aleida Berghorst gaf in haar inbreng namens de PvdA aan over dat laatste wat zorgen te hebben. In de Voorjaarsnota staan namelijk zogenaamde indicatoren die met de kleuren van een verkeerslicht aangeven hoever het college is met het behalen van vooraf gestelde doelen.

Conclusie in de nota: alle seinen staan op groen. Maar de bedoeling was juist om de indicatoren nu te vullen en te starten met een 0-meting. En toch ziet de PvdA dat bij kwaliteit, tijd en geld veel op groen staat. Daarom vroeg Aleida Berghorst het college: “Hoe kun je het stoplicht op groen zetten, als we nog niet hebben vastgesteld wanneer we ons doel bereiken?”

Moties niet in de Voorjaarsnota

De PvdA had ook kritiek op het ontbreken van gegevens in de Voorjaarsnota. Provinciale Staten stuurt immers beleid bij door amendementen en moties. Het valt de PvdA op dat moties die onderdeel uitmaken van het beleid niet altijd landen in de Voorjaarsnota. Zo zijn drie aangenomen moties die zijn ingediend door de PvdA die niet terug te vinden zijn in de Voorjaarsnota. Een van die moties is de motie Grip op Arbeidsmigratie.

De PvdA vroeg het college daarom om vanaf nu in alle beleidsstukken in de zogenaamde P&C-cyclus (stukken zoals de jaarstukken, begroting en Voorjaarsnota) ook de aangenomen moties op te nemen. Provinciale Staten moet immers ook kunnen controleren hoe de uitvoering van moties gaat.

Arbeidsmarkt

De PvdA gaf verder aan erg blij te zijn dat de vakbonden voor het eerst sinds lange tijd weer een plek aan de provinciale overlegtafel hebben en dat we stevig inzetten op Leven Lang Ontwikkelen en zo investeren in het arbeidsfit houden van onze beroepsbevolking. Dat is extra belangrijk in een tijd waarin we overal personeel tekortkomen. Arbeidsmigratie kan een oplossing zijn voor personeelstekorten, maar dan moeten we wel goed voor deze nieuwkomers zorgen.

En dat gaat volgens de fractie gewoon nog steeds niet goed. Misstanden zijn nog steeds aan de orde van de dag. Dat werd maar weer eens pijnlijk duidelijk in een uitzending van EenVandaag over de arbeidsmigranten die wonen op Camping de Zwaluw in Ysselsteyn. De PvdA had verwacht dat arbeidsmigratie een thema zou zijn in deze voorjaarsnota. Niet alleen omdat daarover een motie is aangenomen. Maar vooral omdat het echt een groot maatschappelijk probleem is.

Helaas staat het woord arbeidsmigrant staat niet 1 keer in deze dubbeldikke nota en dat roept bij de PvdA de vraag op of arbeidsmigratie eigenlijk wel een thema is voor het college.

Economie

De verduurzaming van Chemelot is topprioriteit in Limburg. En met de lancering van Project Mozart wordt het hopelijk ook topprioriteit in Den Haag. Dat is belangrijk voor het klimaat, maar waarschijnlijk ook voor de gezondheid van omwonenden. Want daar maakt de PvdA zich zorgen over. Een dag voor de vergadering werd duidelijk dat mensen die dicht bij zware industrie wonen meer zorgkosten hebben, ook bij Chemelot. Opnieuw een signaal dat onderzoek nodig is. Provinciale Staten nam vorig jaar een motie aan die vraagt om een onderzoek vanuit de Rijksoverheid naar de gezondheid van omwonenden en werknemers. Grote vraag is dan ook: komt dat onderzoek er?

Gratis ov voor minima

De PvdA vindt toegankelijk openbaar vervoer belangrijk. We maken ons al jaren zorgen om de verschraling van deze belangrijke publieke voorziening. En gelukkig staan we daarin niet alleen. Veel Limburgers maken geen gebruik van de bus en de trein. Bijvoorbeeld omdat het te duur is. Wij zijn er trots op dat wij de eerste provincie zijn die gaan experimenteren met gratis ov voor minima. Maar we maken ons ook zorgen over de uitrol.

We ontvangen geluiden dat gemeenten moeite hebben om dit te organiseren. De wil is er, maar de uitvoeringskracht ontbreekt soms. Is het college zich bewust van deze signalen? En hoe kunnen we gemeenten hierbij helpen? Toegankelijk OV is voor de PvdA ook veilig OV voor iedereen. En dat verdient echt even wat extra aandacht.

Veiligheid in het ov

Vrouwen beleven veiligheid anders dan mannen. En hebben ook andere maatregelen nodig om zich veilig te voelen. Is het daarom belangrijk dat hier meer aandacht voor komt binnen het ov van Arriva. En bij de herinrichting van stations en stationsomgevingen. En dat begint bij onderzoek. De PvdA diende daarom een motie in die het college verzocht onderzoek te doen naar de veiligheidsbeleving in het ov. Hierover berichtten wij eerder hier.

Zorg in de regio

De PvdA heeft moeite met toenemende verschraling van belangrijke publieke voorzieningen zoals het OV.

Maar dat geldt natuurlijk ook voor de ziekenhuiszorg. Het frustreert dat we in een regio met ruim 300.000 inwoners en een grote opgave als het gaat om gezondheidsachterstanden en armoede moeten toekijken hoe het ziekenhuis wordt uitgekleed. Het signaal naar de samenleving is totaal verkeerd en we maken ons ook echt zorgen over de effecten die dit gaat hebben op de gezondheid van onze inwoners.

Gelukkig staan wij niet alleen met onze zorgen. De Tweede Kamer heeft aangekondigd zelf onderzoek te gaan doen naar de afslanking van het Zuyderland Ziekenhuis. De PvdA vraagt het college dan ook om de regio te blijven steunen en ook dit onderzoek van de Tweede Kamer te steunen.

Recent trok personeel van Zuyderland bovendien nog bij ons aan de bel over de ov-bereikbaarheid van het Ziekenhuis in Geleen vanuit de gemeenten in Parkstad. Wat gaat de provincie doen om deze basisvoorziening ook in de avond en in het weekend met het ov goed bereikbaar te houden?

Cultuur en sport

De PvdA heeft echt veel complimenten gekregen over het Jan Smeets Fonds. Popmuziek is een cultuurvorm die voor iedereen toegankelijk is en het is daarom ook echt een goede zaak dat de Provincie Limburg dit fonds ondersteunt. En zo jonge muzikanten op weg helpt.

Op het thema sport doen we dat ook. Maar sporten gaat niet vanzelf. Daar zijn ook goede sportvoorzieningen voor nodig en die staan ook in Limburg steeds vaker onder druk. Op welke wijze kan de Provincie daarin een rol spelen?

Wonen en Natuur

We zien tot slot dat er goed wordt doorgepakt op wonen. Complimenten daarvoor. Maar over de realisatie van het natuurnetwerk maakt de PvdA zich wél zorgen. De budgetten staan nu al onder druk en de korting van 10% op de spuks (specifieke uitkeringen) in 2026 komt daar nog bovenop. Hoe kijkt het college naar deze ontwikkelingen?

De PvdA wil graag inzicht in de impact van een korting van 10% op deze middelen. En daarom vragen we het college om een overzicht van alle spuks, met daarin een beschrijving van de impact van deze korting. Met goede controle vanuit de Staten krijgen we meer sturing op arbeidsmarkt, ov en voorzieningen in Limburg