Limburgse Energie- en Isolatie Maatschappij
Het publieke belang van energie voor Limburg is zo immens groot, dat de PvdA pleit voor de oprichting van een provinciaal energiebedrijf, dat de transitie in goede banen moet leiden. Het is niet verstandig het energievraagstuk alleen nog aan de vrije markt te laten.
Laten we het energiebedrijf LEIM noemen, afkorting van Limburgse Energie- en Isolatie Maatschappij. LEIM kijkt naar de juiste mix van duurzame opwekking van groene energie, naar opslag van energie en naar het verminderen van het energieverbruik. Het gaat meer specifiek om leverings- en aansluitzekerheid, om verduurzaming en isolatie van woningen, bedrijven, kantoren, kassen en fabrieken. En het gaat ook om invloed te hebben op de kosten van energie voor met name burgers en bedrijven.
De koppeling van stads- en blokverwarming aan de gasprijs wordt beëindigd. Ook komt er een rem op de prijzen van groene energie, die nu meestijgen met die van gas en grijze stroom. Zo nodig worden eerlijke prijzen wettelijk afgedwongen. Er komt een jaarlijkse – in plaats van een maandelijkse – saldering voor burgers die zelf stroom opwekken.
De provincie is bij uitstek goed gepositioneerd om de energietransitie in Limburg te versnellen en kan zorgen voor medefinanciering van eigen provinciale en van lokale initiatieven om energie op te wekken of op te slaan. Dat gebeurt al bij Mijnwater en bij het Warmtenet in Sittard-Geleen. Ook moet de provincie leningen verstrekken aan particulieren die thuis energie willen besparen of opwekken. Alleen met krachtig stimuleringsbeleid kunnen de CO2-doelen worden gehaald en kan de opwarming van de aarde worden tegengegaan.
Afgezien van het financiële verschil dat de provincie kan maken, moet de provincie op Limburgs niveau ook de regie nemen om afzonderlijke initiatiefnemers bij elkaar te brengen en om publieke en private initiatieven te koppelen en te versnellen. De provincie bevordert en benut alle mogelijkheden als het gaat om regelgeving en zet daar creatief op in. Ook wat betreft ruimtelijke inpassing van energie-initiatieven is de provincie de bestuurslaag bij uitstek.
De LEIM kan verder in Limburg het voortouw nemen als expertisecentrum voor lokale energievraagstukken. Of het nu gaat om techniek en technische trends, om wet- en regelgeving, om financieringsvraagstukken, om juridische expertise over rechtsvormen en vergunningen of om zaken als voorlichting en grote publiekscampagnes.
LEIM moet met een ‘can do’-aanpak voortrekker worden van energietransitie in Limburg. Aanjagen, uitvoeren en innoveren. Rendementen op investeringen worden teruggepompt in LEIM om de energietransitie nog meer te versnellen.
De provincie kan als overheid borg staan voor het aantrekken van leningen, waardoor gunstige voorwaarden mogelijk zijn. De provincie kan eigen middelen aanwenden. Het is historisch volkomen juist om een deel van de reserves die zijn voortgekomen uit de verkoop van Essent voor de LEIM in te zetten. Dan komen die gelden ten goede aan de burgers en bedrijven van Limburg die ze ooit bij elkaar hebben gebracht.
Investeren in wat vroeger de PLEM heette, was een juist besluit. Aan ons nu de taak om opnieuw visionair naar energie te kijken. Een gedeputeerde voor energie en klimaat is daarbij een aantrekkelijke optie.
Onze keuzes:
Bijdragen aan nationale doelen
We leveren onze bijdragen aan nationale doelen wat betreft de reductie van broeikasgassen en de energietransitie.
De provincie stimuleert
De provincie stimuleert grote bedrijven zoals Chemelot om hun uitstoot drastisch en voortvarend te verminderen, en steden om te vergroenen, hittestress tegen te gaan, en schone lucht te bevorderen.
goede ruimtelijke inpassing van duurzame energiewinning, beperking van hinder, en een eerlijke verdeling van lasten en lusten
We zetten in op goede ruimtelijke inpassing van duurzame energiewinning, beperking van hinder, en een eerlijke verdeling van lasten en lusten.
Nieuw Limburgs energiebedrijf
De klimaat- en energiedoelstellingen realiseren
Om onze lange termijn toekomst en dus die van onze kinderen en kleinkinderen veilig te stellen moeten wij hard werken aan een duurzame samenleving. De provincie moet daarom haar aandeel leveren in het nationale en internationale duurzaamheids- en klimaatbeleid, en dat verbinden dat met haar verantwoordelijkheid voor veiligheid en leefbaarheid voor de Limburgers.
Het afbouwen van de aardgaswinning in Groningen en Oekraïne-oorlog maken het extra urgent dat het gebruik van fossiele energie (steenkool, olie, gas) op korte termijn drastisch wordt verminderd. Limburg moet zich daarbij richten op de door Den Haag gestelde doelen wat betreft de uitstoot van broeikasgassen. Dat vergt gezamenlijke inspanningen van de provincie, gemeenten, burgers en bedrijfsleven. Voortvarend sterke reductie van de totale en lokale uitstoot van grote bedrijven zoals Chemelot, Rockwool, MAA en de Clauscentrale levert bovendien schonere lucht op voor omwonenden, en dat komt hun gezondheid al direct ten goede. Tegelijkertijd stimuleren we steden om te vergroenen, hittestress tegen te gaan, en schone stadslucht te bevorderen. Ook moeten we versterkt inzetten op energiebesparing in zowel het bedrijfsleven als de privésfeer.
De provincie dient samen met de gemeenten en het bedrijfsleven duurzame energiebronnen (momenteel hoofdzakelijk wind, zon en warmtenetwerken, maar ook duurzame (groene) waterstof verdient volle aandacht) uit te breiden en te intensiveren. De provincie en de gemeenten moeten hun bijdragen leveren in het kader van de Regionale Energiestrategie. Adequate ruimtelijke inpassing en het tegengaan van hinder, rekening houdend met de stand van kennis over gezondheidseffecten, zijn belangrijk. Goede voorlichting, overleg met burgers, en monitoring zijn hierbij cruciaal. Voordelen, ook financieel, moeten ook terecht komen bij de mensen die directe impact ondervinden van een windpark aan de horizon of een nabije zonneweide. Duurzaam moet ook sociaal en eerlijk zijn, met een eerlijke verdeling van lasten en lusten.
In het energiebeleid van Limburg zien wij geen plek voor nieuw te bouwen kernenergiecentrales, want deze zijn bij de huidige stand van technologie niet duurzaam, onvoldoende veilig, en ook pas erg laat inzetbaar. Het kernafvalprobleem is niet opgelost, en de kans op incidenten vanwege menselijke en technische fouten, sabotage, onvoorziene conflicten, en natuurgeweld is niet te verwaarlozen gebleken. Kleine centrales zijn geen alternatief, want de genoemde risico’s en de vereiste handhavingsuitdagingen spelen dan op meerdere plaatsen. Versnellen en intensivering van de inzet op bestaande en innovatieve bronnen van duurzame energie verdient daarom sterk de voorkeur.